Aktualności
Dyskusja nad zmianami w polskim prawie karnym
Obradom przewodniczył wykładowca WSPiA prof. Andrzej Zoll, były Rzecznik Praw Obywatelskich i były Prezes Trybunału Konstytucyjnego. W spotkaniu wzięło udział ponad 50 osób, w tym prok. Jaromir Rybczak – Prokurator Apelacyjny w Rzeszowie, prok. Damian Mirecki – Naczelni Wydziału Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Apelacyjnej w Rzeszowie, prok. Jerzy Bułaś – Naczelnik Wydziału Śledczego Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie, radca prawny Tomasz Pisuliński – wicedziekan Okręgowej Izby Radców Prawny w Rzeszowie, ppłk Robert Kogut – Dyrektor Zakładu Karnego w Rzeszowie – Załężu, podinsp. Bartłomiej Kowalski – Naczelnik Wydziału ds. Przestępczości Gospodarczej Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie, a także licznie zgromadzeni sędziowie, funkcjonariusze Służby Więziennej, adwokaci i radcowie prawni. Obecni byli również doktoranci WSPiA.
Podczas referatu wprowadzającego prof. Czesław Kłak zwrócił uwagę na wątpliwości wynikające z brzmienia nowych przepisów dotyczących środków zabezpieczających. Jego zdaniem kierunek i zakres zmian nakreślone zostały prawidłowo, ale poszczególne rozwiązania muszą budzić wątpliwości. – Dotyczy to np. skierowania sprawcy na terapię lub terapię uzależnień w ramach środka zabezpieczającego, gdyż ustawa powinna określać, jakie konkretnie czynności mogą być podjęte wobec sprawcy w ich ramach. Natomiast w indywidualnym przypadku nastąpić musi precyzyjne określenie, jakie działania terapeutyczne będą podejmowane, a decyzję w tym zakresie ostatecznie powinien podjąć sąd. Terapia czy terapia uzależnień ingeruje bowiem w sferę wolności i praw jednostki, a skoro jest orzekana jako następstwo popełnienia czynu zabronionego, to określenie jej przebiegu winno stanowić wyłączną domenę sądu – mówił prof. Czesław Kłak.
Według Dyrektora Kolegium Prawa WSPiA wątpliwości budzą również przepisy o obejmowaniu sprawcy, wobec którego wykonywany jest środek zabezpieczający odpowiednim postępowaniem leczniczym, psychoterapeutycznym, rehabilitacyjnym lub resocjalizacyjnym. – Wyraźna jest tu niespójność między znowelizowanymi przepisami kodeksu karnego i kodeksu karnego wykonawczego. Kodeks karny nie posługuje się takimi pojęciami, a ich zakres wykracza poza rozumienie terminu terapia czy terapia uzależnień. Kodeks karny wykonawczy szerzej zakreśla więc cele wykonywania środka zabezpieczającego, a to nie koresponduje z rozwiązaniami przyjęty w kodeksie karnym – mówił karnista.
Prof. Czesław Kłak podniósł również, że po nowelizacji kodeks karny nadal posługuje się pojęciem zaburzeń preferencji seksualnych, umożliwiając zastosowanie środka zabezpieczającego wobec sprawcy, który w związku z takim zaburzeniem dopuścił się przestępstw wskazanych w kodeksie, np. zabójstwa, zgwałcenia, czy molestowania seksualnego małoletniego. – Problem jednak w tym, że pojęcie to nie obejmuje wszystkich stanów chorobowych, które mogą pozostawać w związku z popełnieniem danego czynu. Kodeks w niezasadny sposób zawęża więc możliwość orzekania środków zabezpieczających. Podobnie wątpliwości budzi brak możliwości orzeczenia środka zabezpieczającego w przypadku, gdy sprawca popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu w związku z zaburzeniem osobowości. Ustawa taką możliwość wyraźnie wyklucza, co w istotny sposób negatywnie rzutuje na realizację funkcji ochronnej prawa karnego – tłumaczy prof. Czesław Kłak.
Jego zdaniem już obecnie widać, że nowelizacja kodeksu karnego, która weszła w życie 1 lipca 2015 r., zawiera liczne błędy legislacyjne, które będą musiały być szybko naprawione przez ustawodawcę.
Krytyczne uwagi wobec nowelizacji prof. Czesław Kłak wygłosił już wcześniej podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej poświęconej tej nowelizacji, która odbyła się w Lublinie w dniu 26 maja 2015 r. z inicjatywy Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz Katedry Prawa Karnego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
W toku dyskusji głos zabrał m.in. prof. Andrzej Zoll, który wprawdzie bronił przyjętych rozwiązań, ale dostrzegł także pewne ich mankamenty, zwłaszcza w kontekście niespójności z treścią kodeksu postępowania karnego i kodeksu karnego wykonawczego. Prof. Andrzej Zoll stwierdził, że nowelizacja była potrzebna, natomiast teraz czas na ukształtowanie prawidłowej praktyki interpretacyjnej.
Z kolei ppłk Robert Kogut – Dyrektor Zakładu Karnego Rzeszów – Załęże w pełni zgodził się z prof. Cz. Kłakiem, zaznaczając, że nowelizacja kodeksu karnego obowiązująca od 1 lipca 2015 r. przyjęła wiele rozwiązań, które z perspektywy funkcjonowania Służby Więziennej nie wydają się właściwe.
Forum Myśli Prawniczej
Do udziału w posiedzeniach Forum zapraszani są przedstawiciele wszystkich zawodów prawniczych zainteresowani dyskusją z wybitnymi naukowcami z całej Polski. Podkarpackie Forum Myśli Prawniczej to wspólna inicjatywa prof. Jerzego Posłusznego – Rektora WSPiA oraz wykładowców Uczelni prof. Andrzeja Zolla i prof. Zbigniewa Ćwiąkalskiego.
Celem Forum jest zaktywizowanie podkarpackiego środowiska prawniczego oraz zainteresowanie prokuratorów, sędziów, adwokatów, aplikantów, a także młodych absolwentów studiów prawniczych dorobkiem polskiej nauki i praktyki w większym stopniu niż dotychczas. Comiesięczne spotkania mają również na celu szerzenie myśli prawniczej w życiu naukowym uczelni i poszerzanie praktycznej wiedzy z zakresu prawa, z uwzględnieniem wszystkich jego gałęzi i działów. Forum jest płaszczyzną dyskusji i wymiany poglądów pomiędzy teoretykami i praktykami prawa. Poświęcone jest ważnym i aktualnym (teoretycznym i praktycznym) zagadnieniom z zakresu prawa. Na posiedzenia Podkarpackiego Forum Myśli Prawniczej zapraszani są naukowcy z takich ośrodków jak Kraków, czy Warszawa, dlatego uczestnicy mają okazję poznać najnowsze tendencje i kierunki rozwoju nauk penalnych.
W Wyższej Szkole Prawa i Administracji oprócz Podkarpackiego Forum Myśli Prawniczej działa również Podkarpackie Forum Myśli Administracyjnej, Podkarpackie Forum Myśli o Bezpieczeństwie oraz Podkarpackiego Forum Kryminalistyki.